Rodziny przeżywające trudności związane z wychowaniem i opieką nad dziećmi a szczególnie dla dobra dzieci, które potrzebują ochrony i pomocy ze strony dorosłych, środowiska rodzinnego, atmosfery szczęścia, miłości i zrozumienia, w trosce o ich rozwój, dla zapewnienia ochrony przysługujących im praw, dla dobra rodziny, a w szczególności dzieci, gmina może przydzielić asystenta rodzinie przeżywającej trudności w opiekowanie się i wychowywaniu dzieci. Możliwość taka wynika z ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.

Asystent rodziny kieruje się przekonaniem, że zdrowa, dobrze funkcjonująca rodzina jest najlepszym miejscem wychowywania dziecka i należy dołożyć wszelkich starań, żeby właśnie w domu rodzinnym dzieci znajdowały odpowiednie warunki do życia i zdrowego rozwoju, a przede wszystkim bezpieczeństwo, miłość i wsparcie najbliższych.

Przy zlecaniu asystentowi rodziny pracy z daną rodziną, brany jest pod uwagę głównie zakres pomocy, jaki powinien zostać udzielony danej rodzinie. Poza pracą z rodzinami, w których problemy opiekuńczo – wychowawcze doprowadziły do oddzielenia dzieci od rodziców lub gdzie istnieje realne zagrożenie, że może dojść do takiej sytuacji – asystent rodziny może współpracować również z rodzinami przeżywającymi okresowe trudności – w myśl zasady „lepiej zapobiegać niż leczyć” Współpraca asystenta z rodziną ma charakter partnerski i odbywa się zawsze za zgodą członków rodziny. Miejscem prowadzenia pracy z rodziną jest miejsce jej zamieszkania lub miejsce przez rodzinę wskazane.

Zadaniem asystenta rodziny jest m.in. ułatwianie rodzicom wypełnianie ról społecznych, doprowadzenie do osiągnięcia stabilizacji życiowej rodziny, a także zapobieganiu sytuacjom, w których dzieci zostają umieszczone w rodzinie zastępczej lub placówce. W przypadku, gdy dzieci znajdują się już w pieczy zastępczej, zadaniem asystenta jest podejmowanie działań zmierzających do ich jak najszybszego powrotu do rodziny biologicznej.

Obowiązki asystenta rodziny

Zadaniami asystenta rodziny są w szczególności:

• prowadzenie poradnictwa i edukacji dla rodzin będących w trudnej sytuacji życiowej oraz udzielanie informacji na temat pomocy świadczonej przez właściwe instytucje rządowe, samorządowe i organizacje pozarządowe,
• udzielanie pomocy rodzinom w poprawie ich sytuacji życiowej, w tym w znalezieniu pracy, podnoszeniu kwalifikacji zawodowych oraz zdobywaniu umiejętności prawidłowego prowadzenia gospodarstwa domowego,
• współpraca z jednostkami administracji rządowej i samorządowej, właściwymi organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami i osobami specjalizującymi się w działaniach na rzecz dziecka i rodziny,
• sporządzanie planu pracy z rodziną, we współpracy z pracownikiem socjalnym,
• monitorowanie funkcjonowania rodziny po zakończeniu pracy z rodziną,
• prowadzenie dokumentacji dotyczącej pracy z rodziną,
• sporządzanie na wniosek sądu opinii o rodzinie i jej członkach,
• współpraca z zespołem interdyscyplinarnym lub grupą roboczą , o których mowa w art. 9a ustawy z dnia 25 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie lub innymi podmiotami, których pomoc przy wykonywaniu zadań uzna za niezbędną,
• udzielanie pomocy rodzinom zastępczym spokrewnionym oraz pełnoletnim wychowankom opuszczającym te rodziny.